Gemaal Van Sasse en museumgemaal Caners weer open voor het publiek

GRAVE | Zondag 24 juni 2018 zijn gemaal Van Sasse aan de Mars van Wijthdijk 1 in Grave en museumgemaal Caners, Krommenhoek 12a in Gewande weer geopend voor het publiek. Iedere laatste zondag van de maand kunnen bezoekers van 13.00-17.00 uur een kijkje nemen in de gemalen. Rondleiders nemen bezoekers mee terug in de tijd en kijken in de toekomst. Ook de vispassage in Grave en Maasuiterwaard Blauwe Sluis in Gewande zijn te bezoeken.

Caners werd in 1933 gebouwd en was tot 1979 in bedrijf. Met het gemaal werd overtollig water uit de polders gepompt. Vanaf 1979 heeft het moderne gemaal Gewande deze belangrijke functie overgenomen. Voldoende water betekent: groei en leven. Maar soms zijn gebieden te nat of te droog. Waterschap Aa en Maas grijpt dan in. Ons werkgebied belichaamt 160.000 hectare. Om overal een zo optimaal mogelijk waterpeil te realiseren kunnen we gemalen inzetten. Zoals het moderne Gemaal Gewande.

Het oude gemaal Caners is nu een expositieruimte en staat al sinds 2001 op de monumentenlijst. Er zijn foto's, kaarten en oude werktuigen van het waterschap te bezichtigen. Ook de 'schatten van Caners' zijn te bewonderen. De originele oude dieselmotor wordt tijdens openingsuren regelmatig gestart en er zijn diverse films over heden en verleden te zien.

Op loopafstand van Caners is het mogelijk dit prachtige stuk natuurgebied te bezoeken. De contouren van een oud fort zijn er te zien. Een schans die de toenmalige Rode en Blauwe sluis moest beschermen. In het verlengde van het fort is een moderne pier aangelegd, waar bezoekers kunnen genieten van een mooi uitzicht.

Gemaal Van Sasse is het eerste elektrische gemaal dat gerealiseerd is door voormalig waterschap De Maaskant. Het gemaal werd gebouwd rond 1928 voor het waterbeheer in het Land van Cuijk en ligt aan het eind van het riviertje de Raam. Vanaf de oprichting in 1921 werkte waterschap De Maaskant aan de waterbeheersing. Vooral de Raam veroorzaakte problemen. Niet alleen was de uitmonding in de Maas, bij de oude haven in Grave, te krap, ook voerde de Raam zuur Peelwater aan. In diezelfde tijd werd er bij Grave een stuw (en sluis) in de Maas gebouwd om het Maaswater te reguleren. In 1927 ging het bestuur van De Maaskant akkoord met de plannen tot bemaling. Een nieuw gemaal in een nieuw te graven monding van de Raam ten westen van Grave zou deze taak moeten kunnen vervullen. In 1929 werd het gemaal in gebruik genomen. Rond 1950 en nog eens in 1981 is een deel van de apparatuur gemoderniseerd. Het gemaal is genoemd naar Jhr. Mr. A.F.O. van Sasse van Ysselt, de eerste voorzitter van waterschap de Maaskant.

Stuwen en gemalen zijn barrières voor vissen. De Graafsche Raam is een langzaam stromende laaglandbeek waar de migratie van stroming minnende vissoorten een belangrijk doel is. Om het leefgebied van de vis in het bovenliggend gebied te vergroten, paai-, opgroei- en overwintergebieden met elkaar te verbinden en/of een voldoende grote populatie mogelijk te maken, heeft het waterschap vismigratie op deze locatie hoge prioriteit gegeven. Een unieke doorgang onder het gemaal door werd hiervoor gebouwd.

Een mooie waterweetjeswandelroute, die begint en eindigt bij Van Sasse brengt u langs mooie stukjes in de omgeving. In het gemaal en op onze website vindt u de route.