Sjoemelkasteel

De betekenis van het woord 'sjoemelen' is volgens Van Dale: oneerlijke trucjes toepassen; knoeien. In mijn gedachten heeft het woord lange tijd iets klunzigs, iets frotterigs, ja zelfs iets charmants opgeroepen. Een hoog leugentje-om-bestwil gehalte ook. Niets super ernstigs. Rondom 'sjoemelen' hangt ook de nodige humor. Luister op feestjes maar eens goed naar bewezen sjoemelaars. En wie eerlijk naar zichzelf durft te kijken moet toegeven: We sjoemelen allemaal wel eens. Toch?

'Sjoemelen' heeft echter zijn 'onschuld' verloren. In eerste instantie dankzij moeder Volkswagen, dochter Audi en een of andere taalknutselaar die het woord 'sjoemelen' daarmee in een veel groter, crimineel verband plaatste. Doortrapte Deutsche gründlichkeit zorgde voor het ontstaan van 'sjoemelsoftware'. Daarmee was het hek van de dam. In laboratoria zou de laatste jaren creatief gehusseld zijn met donorzaad, waardoor het voor goedgelovige ouders uiterst verrassend werd hoe hun niet natuurlijke nazaat er uit zou komen te zien. De geboorte van het woord 'sjoemelzaad' was het gevolg. In Amerika worden frisdrankfabrikanten als Coca Cola en Pepsi Cola momenteel aangepakt vanwege 'sjoemelfrisdrank'. Ze sponsoren sportprogramma's, maar lobbyen tegelijkertijd tégen wetten die de gezondheid moeten bevorderen. In een ramvol gillend Gelredome was onlangs een 'sjoemelBieber' actief. Waarom live zingen als al die jeugdige bakvisjes toch niet voor de zang komen?

Bij al het nieuws over een agressieve wisent op de Maashorst moest ik gelijk denken aan 'sjoemelnatuur'. We halen een dure stier uit Duitsland die na het vertonen van wat natuurlijk gedrag gelijk afgeknald wordt. Had ie niet gewoon op transport naar een échte natuurlijke omgeving kunnen worden gezet? Bak belastingcenten weg! En nu maar afwachten wat zijn nazaten (want daar schijnt hij héél natuurlijk voor gezorgd te hebben) straks voor gedrag vertonen. Bij de minste agressiviteit staat een roedel 'sjoemeljagers' klaar om het afschieten van een wisent op hun conto bij te mogen schrijven.

Ik ben helemaal klaar met het mísbruik van 'sjoemelen'! Daarvoor is het een te leuk woord. Vandaar de keuze voor 'sjoemelkasteel' als titel van dit stukje. Vind het een geweldig initiatief dat het Veghelse Sint Barbaragilde en bouwbedrijf Van de Ven volgend jaar kasteel Frisselstein in groot formaat gaan nabouwen. Mag van mij midden in Veghels centrum komen, liefst op de plek waar het ooit heeft gestaan. Weg met die lelijke meuk aan de oude-postkantoor-kant van de Markt! Wat gesjoemel met geschiedenis? Voor mij geen probleem! Gesjoemel met gevels om lelijke plekken op te pimpen? Graag! Een 'sjoemelkasteel'? Top!...

Hans van der Wijst.