Begraafplaats Orthen: het graf van de niet erkende verzetsheld Enrico Marcolina
HistorieDEN BOSCH | De Bossche Omroep plaatst een serie met verhalen over bijzondere graven op begraafplaats Orthen. De enige begraafplaats in de stad is de laatste rustplaats van vele Bosschenaren, bekend en minder bekend. En achter elk graf schuilt een verhaal.
door Lisette Broess-Croonen
Een graf met een Italiaanse naam, een poppykrans en een sjaal uit Wales. Het is het graf van Enrico Marcolina, de Bosschenaar die op 22-jarige leeftijd stierf bij de bevrijding van zijn stad, maar nooit de echte erkenning kreeg die hij verdiende.
Bossche moeder
Enrico wordt geboren in mei 1922 en heeft een Bossche moeder en een Italiaanse vader. Zijn vader is een paar jaar eerder naar Nederland gekomen waar hij een terazzo bedrijf startte, dat nu nog steeds bestaat. Hier leert hij ook zijn vrouw kennen en ze krijgen in totaal twaalf kinderen.
Bij het verzet
De tweede zoon in het gezin is Enrico, die in zijn vrije tijd keeper was bij BVV (in die tijd een topclub). Dat de jonge Bosschenaar niet bang is en wel van avontuur houdt, blijkt tijdens de oorlog. Hij wordt opgeroepen voor het leger, maar de lichting werd afgeblazen. Enrico wilde echter niet stilzitten en was vastbesloten te helpen. Zonder dat zijn familie daarvan op de hoogte was, ging hij bij het verzet.
Duitse sluipschutter
Enrico was tijdens de oorlog veel bij zijn vrienden. Op de dag van de bevrijding, 26 oktober 1944, ging hij echter thuis, in de Hinthamerstraat, polshoogte nemen om te kijken hoe het daar ging. Er was een inslag geweest en de keuken lag in puin, maar gelukkig waren er geen slachtoffers. Zijn vrienden halen hem daar op om de Engelse bevrijders de weg te wijzen. Hij krijgt een Engelse jas mee en gaat naar een fabrieksgebouw aan de Sint-Janssingel, vlak bij de Wilhelminabrug. Vanuit een raam van het gebouw informeert hij de Britten over de posities van de Duitse bezetter aan de andere kant van de brug. Vlak nadat hij dat gedaan heeft, wordt hij geraakt door een Duitse sluipschutter en overlijdt niet veel later aan zijn verwondingen.
Lege kist
De begrafenis vindt plaats met een lege kist. Zonder dat zijn familie hem mocht zien, werd Enrico begraven op het GZG terrein. Later werd zijn lichaam opgegraven en kreeg het een plek op begraafplaats Orthen. Op zijn graf liggen een poppykrans en een sjaal uit Wales ter nagedachtenis aan zijn moedige optreden. Hoewel hij belangrijk was in de strijd tegen de Duitsers, is dit nooit officieel erkend. Marcolina komt nergens terug in een monument omdat de gemeente niet bewezen acht dat hij in het verzet zat. In eerste instantie werd de familie zelfs beticht van heulen met de vijand. Ze waren immers Italiaans. Nog steeds wordt er gestreden voor een monument voor de jonge man die niet met maar tegen de Duitsers streed.