Anesthesiemedewerker Monica Spoelstra bespreekt de laatste details voor zij samen met anesthesioloog Thom Jongenelis een COVID-patiënt in slaap brengen om te beademen op de IC, 2020.
Anesthesiemedewerker Monica Spoelstra bespreekt de laatste details voor zij samen met anesthesioloog Thom Jongenelis een COVID-patiënt in slaap brengen om te beademen op de IC, 2020. Foto: David Pattyn

Aangrijpende terugblik op eerste coronagolf in Het Noordbrabants Museum

Human Interest

DEN BOSCH | Het staat nog helder op het netvlies: het moment, exact twee jaar geleden, dat de eerste golf coronapatiënten de Nederlandse ziekenhuizen overspoelt. Zo ook in het Jeroen Bosch Ziekenhuis Den Bosch. 

Anesthesioloog en fotograaf David Pattyn legde deze uitzonderlijke omstandigheden vast met de camera. Een selectie van Pattyns foto’s zijn twee jaar na dato te zien in de tentoonstelling ‘Extreme zorg – de eerste golf door de lens van een arts’, die van 3 maart tot en met 29 mei 2022 te zien is in Het Noordbrabants Museum.

Indrukwekkende foto’s

David Pattyn, anesthesioloog in het Jeroen Bosch Ziekenhuis, won met zijn fotografische werk vele internationale prijzen. Gespecialiseerd in natuurfotografie, maakte hij voor deze serie een uitzondering. De 23 foto’s geven goed de impact op het ziekenhuis én op de zorgmedewerkers van het ziekenhuis weer. Personeel van top tot teen in beschermende kleding. De zorgen en vele vragen die in hun ogen te zien zijn. Het tot diep in de nacht bijstaan van patiënten - met velen - versus de extreem lege gangen in de rest van het ziekenhuis.

Aangrijpende ervaringen

Het aangrijpende verhaal achter de foto’s van David Pattyn wordt meteen duidelijk door de in de expositie verwoordde ooggetuigenverslagen. Ellen de Visser, journalist bij onder meer de Volkskrant, sprak bijvoorbeeld verschillende ic-artsen, anesthesiologen en verpleegkundigen, waaronder Monica Spoelstra. Een fragment uit haar ooggetuigenverslag: ‘Er is een foto van mijn ogen achter een helm van plexiglas. Ik kijk op naar Thom, de anesthesioloog. Het is begin maart, onze allereerste intubatie, ik zie een blik die onzekerheid uitdrukt, en spanning. We zijn onverstaanbaar vanachter masker en helm, communiceren doen we vooral met onze ogen. Je kunt een hoop zeggen met je ogen, weet ik nu.’

Onthulling mantel

Tallozen waren tijdens de coronapandemie op zoek naar bescherming; velen zochten die in de Bossche Sint-Janskathedraal, bij het beeld van de Zoete Moeder. Ook in vroeger tijden werd Maria bij epidemieën aangeroepen ter bescherming: al eeuwenlang staat zij symbool voor troost, zorg, bescherming en hoop. Om dat te onderstrepen ontwierp Margriet Luyten in opdracht van De Broederschap van Onze Lieve Vrouw van Den Bosch een nieuwe mantel voor Maria. Onder de mantel van Maria kun je immers schuilen.

Verbindend middelpunt

De mantel werd vervaardigd in het TextielLab in Tilburg. De nog niet eerder getoonde mantel zal tot en met 25 april te zien zijn in de tentoonstelling ‘’Extreme zorg – de eerste golf door de lens van een arts’ als een verbindend middelpunt. Daarna wordt de mantel in de Sint-Janskathedraal om de schouders van Maria gehangen. Daar is de mantel gedurende de meimaand te zien, vervolgens zal De Zoete Lieve Vrouw de mantel jaarlijks in de vastenperiode gaan dragen.

De tentoonstelling ‘Extreme zorg – de eerste golf door de lens van een arts’ is tot stand gekomen met medewerking van het Jeroen Bosch Ziekenhuis. Meer info: www.hetnoordbrabantsmuseum.nl.