Paul Kriele vertelt over bekende Bosschenaren in Historisch Café

DEN BOSCH | ‘Carnaval is voor alle standen en volken weggelegd. Je moet het al dweilend over de straat vieren, de ene herberg in, de andere weer uit. Hier wat vreten en daar wat zuipen, jonge klare, cognac, bier of advocaat, alles door elkare. Waarom niet hè. Ik laat me de wet niet voorschrijven.’ Aan het woord is Janus Borghs (1914-1981), in zijn leven meer en beter bekend als Janus Kiep.

Janus Borghs was tijdens zijn leven een bekend Bosch straatfiguur. Door een oogverminking werd hij ook wel Janus Kiep(oog) genoemd. Deze slungelachtige figuur, vaak verkleed als er in de stad wat te doen was, liep meestal met een stok in de hand. Zijn grimassen, in combinatie met de stok en zijn uiterlijk deed menigeen, met name vrouwen, de schrik om het lijf slaan.

Ongetwijfeld is Janus een van de markantste straatfiguren die de stad Den Bosch ooit kende. Hij werd verguisd, maar was ook weer geliefd. Zijn ‘dreigende’ houding met het wandelstokje was in tegenspraak met zijn karakter en aangeboren vriendelijkheid. Eigenlijk was Janus een ‘heilig boontje’ onder de Bossche straatfiguren. Zo dweepte hij met de Zoete Lieve Vrouwe en je moest bij hem geen kritiek hebben op het koninklijk huis. Janus was uitgesproken koningsgezind, op het fanatieke af. hij was een brave burger.

Paul Kriele maakte in 1985 een serie portretten van toen bekende Bosschenaren. Hij sprak met vele, vooral oudere Bosschenaren. Paul maakte er levensverhalen van die hij bundelde in zijn boek ‘Stadsgezichten’. Dat boek is uitverkocht, maar de verhalen zijn er nog, in het hoofd van Kriele en in beelden en geluidsopnames.

Als Kriele zijn project oppakt is ‘oral history’, mondelinge overlevering, nog een ‘miskende’ methode van geschiedschrijving, Inmiddels is ‘oral history. een erkende bron. Kriele schreef boeken als: ‘Ge kunt me nog meer vertelle’, ‘De Gruyters Snoepje van de week’, ‘Den Heijman’ en ‘Verdwenen Stadsgezichten’. 

Kriele interviewde Bosschenaren of ingezetenen van de stad, waarvan een aantal al zijn vergeten, weer anderen zijn nog steeds bekend. Neem Jan Bluyssen (1926-2013), bisschop van het bisdom ’s-Hertogenbosch tussen 1966 en 1984. De beminnelijke Bluyssen leefde en werkte volgens de uitkomsten van het Tweede Vaticaans concilie. De kerk moest zich open opstellen en durven vernieuwen. Aan de hand van het verhaal over mgr. Bluyssen komt de ontwikkeling van de katholieke kerk in de jaren tachtig in beeld. Vaak heel spannend. Bluyssen werd immers opgevolgd door de conservatief-orthodoxe bisschop Ter Schure. Die draaide de klok terug.

In beeld komen ook de joodse eigenaar van de papierfabriek Reglifex Max Cahen, journalist, revue- en toneelschrijver Niek de Rooy, Franske van Asperen als directeur van het toen bekende museum de Brabantse Poffer. Met de persoon komen ook mooie Bossche verhalen in beeld.

Paul Kriele is journalist en geboren en getogen Bosschenaar. Hij publiceerde onder meer een tiental boeken en is daarnaast hoofdredacteur- en uitgever van het bekende Bastion Oranje, het dagelijkse Bossche online nieuwsblad. Deze aflevering van het Historisch Café begint om 15.00 uur. Frans van Gaal gaat in gesprek met Paul Kriele en zo komen heel wat illustere Bosschenaren met sappige anekdotes in beeld. De middag eindigt om 17.00 uur.

Aanmelden

In verband met de organisatie graag vooraf aanmelden via achterdenpoort@gmail.com. De entreeprijs bedraagt 5 euro. Dat is inclusief koffie/thee en een plak cake. Donateurs van de Knillispoort hebben gratis toegang. Meer informatie: 06-45482739, of mail naar fransvangaal@home.nl.