'Nieuwsblad De Maas Driehoek is absoluut geen lokaal sufferdje'

Eindredacteur Martijn Schwillens (38) neemt na bijna zes jaar afscheid van De Maas Driehoek. Per 1 juni gaat hij aan de slag als Senior Communicatie bij ROC De Leijgraaf. "Nu denken er vast een aantal mensen: hè, hè, eindelijk rot die van Schwillens op", lacht hij. "Ik ben er nooit vies van geweest om mijn pen in azijn te dopen, maar ik was er nooit op uit om anderen onderuit te halen."

Door Patricia de Ryck

"Iedere keer schreef ik het verhaal waar de inwoners uit het Land van Cuijk en de kop van Noord-Limburg recht op hadden. Als Frank R. honderden minderjarige meisjes aanzet tot webcamseks, ontucht pleegt en meerdere meisjes verkracht, dan hoort dat absoluut op de voorpagina. Het raakte me echt toen de Cuijkse centrummanager vroeg 'of dat nu echt moest', omdat het het imago van Cuijk zou schaden. Natuurlijk melden we het als er een vluchtelingenopvang in de regio komt. Er is niemand bij gediend dat dat stil wordt gehouden 'om situaties als in Geldermalsen en Culemborg te voorkomen', zoals de gemeente Cuijk eigenlijk wilde. Valt een school 1,4 miljoen duurder uit dan begroot, dan heeft de burger er recht op om dat te weten. Het wordt tenslotte wel betaald van onze belastingcenten. Dan is het volgens mij volledig terecht dat je iemand kritisch aanpakt", vertelt Schwillens gedreven.

Vijand
In de afgelopen zes jaar heeft hij 'meer vrienden dan vijanden' gemaakt. "Paul Metzemaekers, rector van het Merletcollege in Cuijk, kan mij wel schieten. Hij belde me scheldend op toen wij in de krant vraagtekens zette bij het aantal leerlingen waarvoor de nieuwe school momenteel wordt gebouwd. Hij had het over 1200 leerlingen, terwijl het aantal groep 8-leerlingen alleen maar daalt. Over tien jaar zal dat een derde minder zijn dan vijf jaar geleden. Het kan zijn dat dat niet past in het plaatje van de organisatie of de politieke partijen die hier – of zo'n ander onderwerp – betrokken bij zijn, maar wij kiezen nooit een kant. Onze lezers krijgen het eerlijke verhaal."
Eerlijk en oprecht – het zijn termen die vaak voorbij komen als je Schwillens spreekt. "De meeste journalisten zijn écht geïnteresseerd in hun medemens. Dat geldt absoluut voor mij. Toen ik laatst in Cuijk-Noord was voor een verhaal over de Turkse Kermes, vroeg ik me af wat de Cuijkse Turken van Erdogan vinden. Die zaak ligt ontzettend gevoelig en men durft eigenlijk niets tegen een journalist te zeggen, omdat ze bang zijn om verkeerd gequote te worden. Daar ga ik dan heel voorzichtig mee om. Dat geldt eigenlijk voor ieder interview. Laatst complimenteerde een fractievoorzitter me nog. 'Als ik met jou in gesprek ben, heb ik pas na een half uur door dat ik geïnterviewd word', kreeg ik te horen. Van mij ontvang je vooraf geen lijstjes met vragen; ik ga gewoon voor een goed gesprek en werk dat uit. Daar hoef je je dus echt geen zorgen over te maken. Tja, of je moet een dubbele agenda hebben."

Britse media
Wie denkt dat de Nederlandse pers – of in het bijzonder Schwillens – erg kritisch is, heeft het volgens hem mis. "De Britse media is tien keer erger. Op mijn achttiende heb ik zelf het hele mediacircus over mij heen gekregen, omdat ik de jongste aandeelhouder ooit in Engeland was van Scarborough Football Club. Met het geld van een erfenis kocht ik mij in 1997 in. Als tegenprestatie mocht ik plaatsnemen in het bestuur van de vierde divisionist. Zo kwam ik in contact met de media. Geïnterviewd worden, vond ik toen niets. Maar het wakkerde wel het gevoel aan dat ik zelf wat in de journalistiek wilde doen. Toen mijn avontuur in Engeland er na anderhalf jaar op zat, ben ik journalistiek in Zwolle gaan studeren."
Na het behalen van zijn diploma gaat hij in Gennep aan de slag bij uitgeverij GPmedia BV, waar hij hoofdredacteur wordt van De BeautySalon, een vakblad voor schoonheidsspecialisten, en NBT Magazine, een vakmagazine voor de bakkerijsector. Daarnaast is hij betrokken bij de realisatie van de vakbladen die voor kappers, lingeriesector, juweliers en de optiekbranche worden gemaakt. "Bij deze vakbladen moet je beschikken over de kunst van het herhalen; in maart 2008 zag het magazine er pak-en-beet hetzelfde uit als in maart 2009. Dan worden de nieuwe collecties gepresenteerd en zijn er vakbeurzen. Dat ging mij na een tijdje toch tegenstaan; ik was toe aan iets anders."

Copa del Agatha
In zijn vrije tijd is Schwillens op dat moment – en nog steeds – nauw betrokken bij de realisatie van de Copa del Agatha. "We zijn met dit toernooi gestart ter ondersteuning van voetbalclub VCA en het dorp Sint Agatha. Dat heeft ontzettend goed uitgepakt. Volgend jaar organiseren we het evenement alweer voor de tiende keer. De Copa del Agatha wordt echt gedragen in het dorp; één op de vijf inwoners is vrijwilliger en de anderen beleven ieder jaar in augustus een heerlijk weekend op het sportpark. Het is toch geweldig dat ze in wereldsteden met miljoenen inwoners – zoals Rio de Janeiro en Osako – weten waar Sint Agatha ligt", lacht hij.
Schwillens regelt onder andere de communicatie voor het internationale jeugdtoernooi en heeft zo ook contact met De Maas Driehoek. "Toen we in 2011 over de mediasamenwerking spraken, kwam ook aan bod dat Anke Smits – die op dat moment de eindredacteur was – naar Amerika vertrok. Ze waren dus op zoek naar een nieuwe eindredacteur. Of dat niets voor mij was? Daar twijfelde ik geen moment over; de lokale journalistiek trok me al vanaf het moment dat ik journalistiek ging studeren."
Naast zijn werkzaamheden bij de krant, behoort ook de verdere uitrol van het nieuwsmedium Kliknieuws in de regio tot zijn taken. "Toen was dat nog echt een ondergeschoven kindje, maar inmiddels is het een volwaardige nieuwssite met al het laatste nieuws uit de streek."

Geen sufferdje
"Het nieuws komt hier in de regio zoveel dichterbij, dan wanneer je voor het NRC of Volkskrant schrijft. Interview je iemand voor de landelijke krant, dan is hij of zij vrij anoniem. Spreek je iemand voor De Maas Driehoek uit Sint Hubert, dan kent het hele dorp hem en wordt hij er hoogstwaarschijnlijk op aan gesproken tijdens het doen van de boodschappen. Dat vind ik mooi; hier in de regio krijg je meer eer van je werk. De lokale journalistiek is wat mij betreft echt onderbelicht; landelijk nieuws laat zich ook direct vertalen naar het Land van Cuijk en de Kop van Noord-Limburg. Wist je dat zo'n tachtig procent van de lezers zich in verkiezingstijd laat inspireren door wat er in de huis-aan-huisbladen staat? Wij zijn het medium dat toetst of wethouders en raadsleden hun werk goed doen. Nee, De Maas Driehoek is absoluut geen lokaal sufferdje."
Het dossier Frank R. – zoals Schwillens de verhalen rondom de Cuijkse serieverkrachter noemt – heeft meerdere primeurs opgeleverd en ziet hij dan ook als een hoogtepunt uit zijn zes jaar bij De Maas Driehoek. "Wij schreven als eerste dat hij uit Cuijk kwam, dat er Cuijkse slachtoffers waren, deden rechtstreeks verslag uit de rechtszaal en interviewden zelfs slachtoffers. Dat een journalist van Dagblad van het Noorden maanden na ons de primeur claimde bij Pauw is absoluut het grootste frustratiemoment uit mijn journalistieke carrière."
Teleurstelling is er ook over het feit dat de gemeenten Cuijk, Grave en Mill besloten hebben om het gemeentenieuws in 2017 elders te plaatsen. "Ik begrijp dat niet. De partijen die het nu hebben gekregen, schrijven nooit over de politiek. Onze verslaggevers en correspondenten volgen alle raadsvergaderingen. Ik ken ook gemeenten waar bij de aanbesteding van het gemeentenieuws in het bestek is opgenomen dat aanwezigheid bij raadsvergaderingen en het schrijven over politieke ontwikkelingen 'verplicht' worden. Juist vanuit het besef dat het belangrijk is dat de lokale politiek een plekje krijgt in de krant. In Heerenveen hebben ze vanuit dat oogpunt zelfs een journalist in dienst genomen. In Cuijk, Grave en Mill vinden ze het blijkbaar minder belangrijk."

Nieuwe uitdaging
Schwillens zelf schoof regelmatig aan bij de raadsvergaderingen in Cuijk en Boxmeer en de raadsbijeenkomsten over samenwerking binnen het Land van Cuijk. "Ja, die gaan door tot 's avonds laat. Dat hoort bij het werk. Je krijgt 40 uur betaald en werkt er zeker 55", lacht hij. "Ik zag mezelf dat altijd doen tot ik een jaar of veertig was; daarna zag ik een rol voor mezelf weg gelegd op een communicatie-afdeling van bijvoorbeeld een gemeente. Die nieuwe uitdaging kwam nu iets eerder, maar dan bij ROC de Leijgraaf. Hier ga ik het communicatiebeleid verder op poten zetten en ben ik de rechterhand van de directie."
Wat hij meeneemt uit zijn tijd bij De Maas Driehoek? "Je kan nog zo hard op het deksel van de doos drukken om iets verborgen te houden – zoals de gemeente Boxmeer probeerde in het Hansa-debacle – maar misstanden komen hoe dan ook altijd aan de orde. Ik vind het dus belangrijk om écht transparant te zijn."