Als het aan de politiek ligt zal het de gemeente Land van Cuijk voor de wind gaan

CUIJK | Zo veel mensen, zo veel wensen. In welke windrichting moet de fusiegemeente Land van Cuijk varen? Maandag 11 oktober werd het anker gelicht en de eerste verkiezingsmeters gemaakt. Alle dertien partijen die een gooi willen doen naar het zachte gemeentepluche kwamen bijeen in de Cuijkse schouwburg om zich voor te stellen. Onder leiding van journalist Martijn Schwillens kregen de lijsttrekkers één voor één de kans om hun beoogde politieke koers te bespreken.

Een trio studenten van ROC De Leijgraaf in Cuijk sprak de samengekomen partijen en het publiek openend toe. Vlot stelden zij zich voor, namen het publiek door de avondagenda, én deden een goed woordje voor hun opleider. De introductie van Martijn Schwillens als presentator fungeerde vervolgens als startschot voor het eerste politieke schouwspel van dit historische verkiezingsseizoen.

En historisch is het nu al. Dertien deelnemende partijen is een ongekende hoeveelheid, zeker voor gemeenten als Mill en Sint Hubert of Sint Anthonis. In deze kleinere gemeenten bepaalden de keuzelijsten veelal niet óf de partij de raad zou halen, enkel met hoeveel zetels. 

Dat de meerderheid van de partijen geen zetel in de toekomstige gemeenteraad zal krijgen blijkt ook uit de eigen prognoses. Na ieder partijzegje stelde Martijn de vraag hoeveel zetels de partij verwacht te behalen. Nog voor de helft van de lijsttrekkers aan woord was gekomen, waren alle 37 raadsstoelen al denkbeeldig vergeven. De avond bleef vrij van debatten. Enkel de beoogde plannen kwamen per partij aan bod. Hierin waren al genoeg verschillen te herkennen. 

Visies
Zo hoopt de ChristenUnie met een naar eigen vermoeden enkele zetel, de christelijke waarden terug te brengen. Lijsttrekker Hetty Eggers wil tevens dat de leeglopende kerken in heel het Land van Cuijk overeind blijven. “Geef ze functie. Dat ze niet hun centrumfunctie verliezen!”

John Heckathorn van 50Plus wil zich geheel naar landelijke partijvisie inzetten voor de ouderen in de samenleving. “Gemeenten moeten voorrang geven aan ouderen” zegt de in Landhorst woonachtige politicus over de arbeidsmarkt. “Je komt als oudere niet meer aan de bak!” Daarnaast wil de ouderenpartij de leefbaarheid van de kleine kernen waarborgen. Een goed sluitende OV-verbinding tussen iedere kern is hierbij van groot belang. 

Ook Lijst Bart Theunissen mikt op één zetel binnen de gemeenteraad. Als eenmanspartij wil Theunissen vooral een kritische kijk erop nahouden binnen de gemeente. De naar eigen zeggen machtspolitiek moet worden afgebroken. “Ik durf dingen te zeggen. Ik heb jaren langs de zijlijn gestaan. Dat is nu ik gepensioneerd ben, niet meer nodig” stelt Theunissen gedreven. “Ik zou mezelf een slappe zak vinden als ik niet zou zeggen ‘Hier ben ik’. Ik ben bereid voor mijn stemmers dingen aan de kaak te stellen.”

Bart Theunissen vertelt tegen presentator Martijn Schwillens hoe hij de politiek aan de tand wil voelen. 

Grave
De Graafse partij LPG hoopt genoeg stemmers in Grave te kunnen verwerven om twee leden op het gemeentepluche te krijgen. Lijsttrekker Astrid Bannink: “We willen de belangen van Grave zo goed mogelijk behartigen, en het beste voor de inwoners.” De partij benadrukt dan ook dat Grave veel te bieden heeft voor heel Land van Cuijk, ondanks de soms negatieve berichtgeving. “Als het gaat om de ‘bruidsschat’ neemt enkel Boxmeer meer mee.” Hoewel de partij nu nog volledig op de Graafse voet gaat, is een toekomstige fusie met Team Lokaal zeker niet uit te sluiten.

Ook Ben Litjens van Keerpunt 2010 wil het belang van de vaarwelzeggende gemeente Grave behartigen. De partij komt op voor burger en bedrijven, wil meer efficiëntie en controle op de ambtenaren. Litjens vindt dat de rol van de provincie moet veranderen omdat deze veel zaken blijft tegenhouden. “We moeten hen achter hun donder aanzitten!” scandeerde hij in zijn spreektijdoverschrijdende monoloog. ‘Maatwerk’, ‘back to basic’ en ‘contact met de kiezer’ zijn voor Keerpunt uiterst belangrijk. Met drie zetels op het verlanglijstje hopen Litjens en zijn achterban dit voor elkaar te boksen.

Links
“Wij zijn er ook voor de kleine burgers” meldt Bregje van Lieshout namens de SP. Hiermee doelt ze ook op de kleine kernen, waar de socialisten veelal een minder sterke achterban hebben dan in Cuijk en Boxmeer. Een grote gemeente klein besturen is het devies. Hierbij is kernendemocratie niet de oplossing maar enkel een middel. “Het gevaar van kernendemocratie is dat dorps- of wijkraden te veel gaan bepalen. Anderen moeten ook worden meegenomen in de beslissingen.” De Socialistische Partij verwacht vier of vijf zetels te bemachtigen.

Aan de linkervleugel dingt ook de fusiepartij GroenLinks/PvdA mee voor naar eigen schatting vijf zetels. Land van Cuijk moet socialer én groener. “Die twee gaan altijd samen. Bij nieuw beleid moet je altijd kijken naar de groene kant!” aldus lijsttrekker Mike van Diemen. De jonge klimaatsocialist droomt van een eigen energiecentrale waaraan de gemeente zelf haar inkomsten kan verdienen. 

Bregje van Lieshout: “Wij zijn er ook voor de kleine burgers” 

Bouwen, bouwen, bouwen
“Gaan met die banaan” sluit D66-lijsttrekker Thomas van de Meer zijn praatje af, nadat hij eerder aangaf zes zetels te verwachten. De vertegenwoordiger van zijn eigen ‘topteam’ wil hoge ogen gooien met woningbouw voor iedereen. “We moeten kleiner bouwen. Als alleenstaande kun je echt geen hypotheek van €275000 euro krijgen. Het moet betaalbaarder.” Ook over de AZC’s laat D66 zich uit. De sluiting in Overloon was een goede zaak. “We moeten iedereen een kans geven, maar de omgeving moet dat wel aankunnen.”

Als ervaren politicus spreekt Arthur Baudet tegen héél de zaal.Arthur Baudet mikt op éénzelfde hoeveelheid zetels, misschien zelfs ééntje meer. Met een wethouder die ‘weet wat bouwen, bouwen, bouwen betekent wil ook de VVD’er het woonaanbod in de gemeente sterk verbeteren. Doelmatig en vol politieke uitstraling vertelt Baudet hoe zijn partij ‘groot wil zijn in kleinschaligheid’. “Verstand is belangrijk en liberaal is pragmatisch.”

“Zorgen dat er in ieder dorp, ieder jaar gebouwd wordt”. Ook Bouke de Bruijn van het CDA gebruikt de woningnood als belangrijk campagnemiddel. Om de beoogde acht of negen zetels te bemachtigen, stelt ze haar partijgenoten op ludieke wijze uitgebreid voor. Dat moet ook wel, want Bouke en kompanen willen de groter wordende afstand tot de burger verkleinen. Terwijl ze de zaal inkijkt roept ze iedere politicus op om de mensen in Land van Cuijk op te zoeken. “Ze komen niet vanzelf onze kant op!”

Regionaal
De relatie met de bewoners kan ook worden verbeterd met een gemeente-app, waarmee iedereen belangrijke vragen kan stellen, en deze ook tijdig beantwoord krijgt. “Zo moeilijk kan dat niet zijn” stelt Liesbeth Heeswijk van Liberaal LVC. “Als mensen samen iets willen, dan gaat dat lukken. De gemeente moet dat faciliteren. Geef die mensen een kans!” De in blauw-oranje gehulde liberalen domineren een flink deel van de zaal. De betrokken achterban is zeker groter dan de acht of zeven zetels die de partij beoogd te halen.

Willy Hendriks – Van Haren is stellig. Namens Team Lokaal wil ze geen zetelvoorspelling doen. “We gaan de goden niet verzoeken.” Wel is ze vastberaden de grootste partij te worden. Haar oranje jasjes dragende partijgenoten hebben allen ‘heel veel ervaring’. “Dat is voor de komende vier jaar even belangrijk”. Met twee benen op de grond en los van landelijke ideologieën wil Team Lokaal luisteren naar iedereen, dorp of stad. 

De Cuijkse schouwburg kleurde voor een groot deel Liberaal oranje-blauw. 

Terugdraaien
Mag Forum voor Democratie de vreemde eend in de bijt worden genoemd? Niet helemaal, gezien de rechtse partij van Peter Verstegen direct na politieke zegje zich niet meer in de ‘bijt’ bevond. Iets verderop was de landelijke partijbus met Thierry Baudet de Cuijkenaren aan het aanspreken, en Verstegen voegde zich graag bij zijn meerderen. Opvallend aan Forum is wel de wens om de gemeentefusie terug te draaien en weer als vijf separate gemeenten verder te gaan. “De binding gaat verloren” roept Verstegen. Gaat Forum haar gewenste 10 zetels halen?

Opkomst
Na 24 november weten we het. “Wie geef jij jouw stem?” vraagt de Cuijkse burgemeester Wim Hillenaar tijdens zijn toespraak. De voorzitter van de stuurgroep hoopt op een opkomst van minimaal 60%, maar doet geen uitspraken over de uitslag. Alleen ‘met elkaar er goed werk van maken’ is zijn visie. Een visie die alle dertien partij hoe dan ook delen. Als het aan de politiek ligt, krijgt het Land van Cuijk hoe dan ook de wind in de zeilen.

Na de presentatie snelde Peter Verstegen en de rest van Forum voor Democratie naar buiten voor een algemene Forumbijeenkomst.