‘Duiker is ons bewijsmateriaal’
Zakelijk 169 keer gelezen SINT ANTHONIS – “Ik kwam er toevallig bij uitlopen toen ze vlak bij de A73 bezig waren om een ingemetselde duiker (betonnen buis) in de Oploosche Molenbeek te slopen. Dat zal nodig zijn voor het project, maar ik dacht: potdorie, daar gaat een stuk bewijs. “[image=197503]
Via de duiker werd het water afgevoerd vanuit het Boxmeersbroek via de molenbeek naar de Oeffeltse Raam. Wat voor de werkploeg die de aanvoerbeek momenteel opknapt niet meer is dan een hinderlijk obstakel, is voor oud-melkveehouder Willy Peters uit Sint Anthonis een belangrijk baken in zijn jarenlange strijd voor vergoeding van droogteschade. Een strijd die hij met een groep van 220 andere ‘rechthebbende grondgebruikers’ – verzameld in de Vereniging Schade Ondervindende Landbouwers - voert tegen Brabant Water, dat vlakbij het waterpompstation Boxmeer exploiteert. “Begrijp me goed, drinkwaterwinning is nodig. Maar wij willen een rechtvaardige compensatie voor de opbrengstderving.”
Volgens Peters hebben de boeren in een gebied van 320 hectare in het stroomgebied van het in 1952 geopende waterpompstation – dat jaarlijkse tot 2 miljoen kubieke meter water mag oppompen - jaarlijks droogteschade geleden. “Hoeveel, dat hangt van het jaar en de locatie af. Op ons eigen bedrijf hebben we 15 tot 20 procent minder geoogst, maar er zijn ook percelen waar wel 40 procent derving is.”
Verdroging
Willy Peters, bijna 75 maar strijdbaar als nooit tevoren, is er heilig overtuigd van zijn gelijk. “Het begon in 1992 toen ik in dit gebied twee maïspercelen kocht. Hoewel het een groeizame zomer was, verdroogde één van de twee percelen. Ik dacht, hoe kan dat nu?”
Peters begon informatie te verzamelen, plaatste peilbuizen en ging meten en bouwde een archief op dat bij een onderzoeksinstituut niet zou misstaan. Twee kamers van zijn huis staan er vol mee. “Kijk, ik heb het allemaal in mappen weggezet.” Bovendien kan hij de feiten zo opsommen, want zijn parate dossierkennis is fenomenaal. “Het is een schatting, maar ik heb er zeker 40.000 uur inzitten.”
Hij bezweert dat de gronden in het Boxmeersbroek een goede roep hadden. “Hier, kijk eens naar dit overzicht van de pachprijzen. Ze lagen ver boven die aan de andere kant van Sint Anthonis.” Dat veranderde toen het pompstation op volle toeren ging draaien. Ook de omlegging van de Kleine beek had een negatief effect. Doel hiervan was om gebiedsvreemd- en rioolwater buiten de drinkwaterwinning te houden. “De afbuiging van sloten heeft van dit gebied een woestijn gemaakt”, zegt hij met gevoel voor understatement.
[image=197508]
Voorschot
Na een claim van de Boerenbond NCB (nu ZLTO) in 1983 kregen 68 gedupeerde boeren in een gebied van 320 hectare een eenmalige schadevergoeding. “Die werd overigens pas in 1999 uitgekeerd.”
Voor de periode erna leverde de groep rond Peters met succes slag. Een jaar geleden ontvingen ruim 200 grondgebruikers een schadevergoeding van bijna zes miljoen euro van Brabant Water. Het leverde Peters veel lof en een album met dankbetuigingen op. “Dat klopt”, zegt Peters. “Maar dat bedrag noem ik een voorschot want we hebben gewoon recht op onze volledige claim. Bovendien is het getroffen gebied 2500 hectare groot.” Hij refereert aan een brief van ZLTO-specialist Vollebregt, die aangeeft dat alle betrokken partijen in het overleg steeds hebben gehandeld vanuit de gedachte dat voor grondgebruikers met schade buiten het gebied van 320 hectare hetzelfde geldt als voor die binnen het ‘claimgebied’.
Nulsituatie
Een belangrijk punt vindt hij verder dat Brabant Water een belangrijk onderdeel van de in 1958 opgelegde vergunningvoorwaarden niet is nagekomen. “Door de onttrekking zou er water van buitenaf naar het gebied worden gebracht. Dit is nooit gebeurd. Ook van 1958 tot 1977 ontbreken de meetgegevens van zes peilbuizen.” Ook is er een meningsverschil over het niveau van de nulsituatie. “Er zit een fout van 30 cm in waarover geen droogteschade berekend is.”
Om dit hard te maken heeft Peters de gerenommeerde Wageningse hydroloog Dr. Sake van der Schaaf in de arm genomen. “En die is het met ons eens.” Om de feiten te staven zet de wetenschapper de komende tijd het bewijsmateriaal in een rapport. “Daar kunnen ze niet omheen”, zegt Peters zelfverzekerd. Hij verwacht op korte termijn met partijen in gesprek te gaan over de aanvullende vergoedingen.
