Hoe lekker kan klimaatneutraal varkensvlees zijn?

WANROIJ / LANDHORST |  Een inkrimping van de veestapel om de klimaatdoelen te halen, dat is volgens de varkenshouders Wilbert Egelmeers en Erik Geene overbodig en onverstandig. "We moeten juist inzetten op innovaties en onze bedrijven en stappen te zetten naar klimaatneutraal", zegt Wilbert Egelmeers. Als eetbaar bewijs willen ze graag een smakelijk nieuw eigen vleesproduct lanceren.

Duurzaam en transparant
Samen met drie andere gepassioneerde en vernieuwingsgezinde varkenshouders uit de Peelregio hebben Wilbert Egelmeers uit Wanroij en Erik Geene uit Landhorst het project 'Van Kop tot Staart' opgezet. De vijf laten zien dat zij – in vergelijking met doorsneebedrijven - op een meer efficiënte manier varkens grootbrengen met een lagere CO2 footprint.  Dat past helemaal in de doelstelling van de Europese Unie, want die wil in 2020 de CO2-emissie Broeikasgassen) met 20 procent vermindert ten opzichte van 1990 en in 2030 moet deze 40 procent lager zijn. Egelmeers: "Wat veel mensen niet weten is dat het varken een echt 'kringloopdier' is en weinig druk uitoefent op het milieu." Net als collega Geene kiest hij voor maatschappelijk verantwoord produceren.
Wilbert Egelmeers (56) heeft samen met echtgenote Trudie en zoon Math een vleesvarkensbedrijf met 5.000 dierplaatsen in het buitengebied van Wanroij. De dieren wordt grootgebracht volgens de keurmerken 'Beter Leven' en 'Varken van morgen' (meer leefruimte, vers stro, daglicht). Vanuit de zichtstal kan iedereen het met eigen ogen zien. "Wij zijn voor transparantie. Hier is te zien hoe het er aan toegaat in de stallen."
Met partner Kim heeft Erik Geene (48) in Landhorst een vleesvarkensbedrijf met 5.600 dierplaatsen. Geene heeft het ambitieuze plan om tussen Landhorst en Venhorst een Zero-stal, ofwel 'Stal van de toekomst' te laten bouwen. De innovatieve stal voor 3.000 dieren is na voltooiing energieneutraal, emissieloos en voldoet aan alle eisen voor dierenwelzijn.

Voerrecycling
Zowel op het varkensbedrijf Egelmeers als dat van Geene bestaat het voer van de varkens zeker voor 65 procent uit reststromen van de voedingsmiddelenindustrie en (zelf geteelde) voergranen. Geene doet er een schepje bovenop met een installatie om de voertarwe of voergerst te fermenteren. "Het melkzuurrijke mengsel dat zo wordt gevormd, zorgt voor een hogere voerbenutting en een positief effect op de darmgezondheid", vertelt Erik. De reststomen voeren als brijvoer is uit oogpunt van carbon footprint bijzonder interessant. "In vergelijking met mengvoer, ligt de footprint met bijproducten 37 procent lager", stelt Wilbert.
Egelmeers had er al eerder voor gekozen om de staldaken te voorzien van zonnepanelen, Geene heeft dat recentelijk de daken vol laten leggen. De stroom die zo wordt opgewekt, leveren ze deels terug aan de energiemaatschappij. "Hoewel het effect geringer is dan via het voerspoor, zorgen ook de zonnepanelen voor een gunstiger carbon footprint", stelt Erik Geene. Zelf denken ze nog verdere stappen te kunnen zetten door mest sneller uit de stallen te verwijderen (voorkomt vorming van o.a. het schadelijke lachgas) en deze mest vervolgens te vergisten. Deze aanpak is voorzien in de Zerostal die Geene wil bouwen.

Klimaatneutraal varkensvlees
In opdracht van de vijf varkenshouders heeft een team van de afdeling Food Innovation van HAS Den Bosch de afgelopen maanden receptuur ontwikkeld voor een hagelnieuw product dat bestaan uit een combinatie van slachtdelen van hun varkens en peulvruchten. De opdracht was om een lekker en gezond product uit te denken dat bovendien een lage CO2 footprint heeft. "Door onze manier van produceren is de CO2 -emissie vergelijkbaar met die van een Vega burger", stelt Egelmeers.
Het uur U voor alle betrokkenen bij 'Van Kop tot Staart' is nabij. De eer is aan supermarktgroep PLUS Verbeeten, waar de introductie varkensvlees met een lage CO2-footprint plaats vindt. "Het zou een mooi begin zijn van ons project als we dit straks terugzien in de winkelschappen", stelt Erik Geene.