'SinteRklaasopstand'
Column 654 keer gelezenJe kunt er staat op maken en dondeR op zeggen: als de R in de maand komt, begint tegenwoordig het gelazeR over zwaRte piet en sinteRklaas. Cultuurhistorische zwarte knecht-fans die verlichte roetveegpietvoorstanders (drie keer de woordwaarde en je loopt binnen!) molesteren en vice versa.
De zwijgende meerderheid ziet de verstoorde orde, de vernielde etalageruiten en het uiteengerukte meubilair op straat met afgrijzen aan. Je vraagt je af waar de tijd toch is gebleven dat je met de zenuwen gierend door het keeltje en dichtgeknepen billetjes voor de bisschop van Myra stond, die plots alles van je bleek te weten. Je had nog nooit vermoedens gehad van een ouderlijke gelegenheids-AIVD die stiekem bij binnenkomst briefjes met inlichtingen doorgaf voor in het Grote Boek aan volkomen gewoon gevonden zwarte pieten. Nog niet ontdekt dat het tante Sjaan van de eerste etage was die onder fors gebonk zwart gehandschoend de pepernoten strooide; je toen nog niet gerealiseerd dat het berijden van een schimmel op al of niet besneeuwde puntdaken zelfs voor de Ashton Brothers een poging tot zelfmoord betekent.
Nee, dan dit: zo rond 1945 schreef Godfried Bomans in Kopstukken: "Te Haarlem gebeurde het dezer dagen dat twee sinterklazen elkaar in de Smedestraat tegenkwamen: de een was de echte sinterklaas, de ander de onechte. De onechte trachtte in een zijstraat te ontkomen, maar de echte gaf zijn paard de sporen en galoppeerde de gemijterde bedrieger achterna. Een wilde jacht ontstond. Een uur lang joegen de bisschoppen door de straten der Spaarnestad, totdat de ellendeling ten slotte op de Botermarkt de politie in de armen liep. Tabbert en pruik werden hem afgerukt: het bleek de slager H. te zijn, wonende in de Barteljorisstraat. De man is in hechtenis genomen en zal binnenkort voor een ereraad van Spaanse bisschoppen moeten verschijnen." Hier geen zwarte pietenopstand pro of contra, geen blokkeerfriezen, geen vandalen. Niets van dat alles. Het ging om het ware geloof in Zijne Hoogwaardige Excellentie van de kinderlijke gedragsafrekening. Het verwerpelijke kopieergedrag van slager H leidde onmiddellijk tot voortreffelijk lik-op-stuk-beleid. Kijk, dát waren nog eens tijden!
Van Veldeke
