Eén groot deel van de cast van het toneelstuk 'In de schaduw van de rômfabriek'. (foto: Ingrid Driessen)
Eén groot deel van de cast van het toneelstuk 'In de schaduw van de rômfabriek'. (foto: Ingrid Driessen)

'In de schaduw van de rômfabriek gaat schitterend worden'

Kunst en cultuur 1.132 keer gelezen

Toneelgroepen uit Oploo, Westerbeek en Ledeacker brengen medio september acht keer 'In de schaduw van de rômfabriek'. Het openluchtspel vertelt het waargebeurde verhaal van het georganiseerde verzet tegen de Duitse bezetter in het buurtschap 'Den Hoek' tijdens de Tweede Wereldoorlog. "De oude zuivelfabriek is geen toevallig gekozen locatie. De tegenover gelegen boerderij was in de oorlogsjaren de plek waar het verzet samenkwam", aldus schrijver Henny Lenkens.

Ooit was zuivelfabriek 'De Eendracht' aan Den Hoek, precies gelegen tussen Oploo en Sint Anthonis, een belangrijke schakel in het dagelijkse boerenleven van beide dorpen en het toenmalige buurtschap Sambeeksche Hoek. Medio september vormt het complex, dat al bijna twee jaar leeg staat, de achtergrond van 'In de schaduw van de rômfabriek'. Zo'n tachtig acteurs en 150 vrijwilligers zijn drukdoende met de voorbereidingen van dit groots opgezette openluchtspel. Alle acht de opvoeringen zijn al uitverkocht. "In september zijn we begonnen met de eerste repetities. De samenwerking tussen de acteurs van Doekmaroploo, Kakelbond Ledeacker en Toneelvereniging Westerbeek, die de cast vormen, verloopt erg positief", vertelt Henny Lenkens, die het toneelstuk heeft geschreven. Zijn vrouw Jet is de regisseur. "De acteurs zijn tussen de circa acht en 75 jaar oud. Ook zal er een scene met een baby zijn. Die wordt echter pas in juni geboren", lacht de 63-jarige Oploonaar, die eerder met 'D'n Twist blieft d'n Twist' al een soortgelijk stuk schreef.

Het verzet in actie...
De ideeën voor het huidige stuk dateren ook al uit die tijd. "In 2012 ben ik begonnen met het schrijven van dit stuk. Veel bronnen had ik al voorhanden, maar in totaal heb ik zestig interviews afgenomen en heb veel archiefonderzoek gedaan bij de NIOD en BHIC. De lokale heemkundeverenigingen waren ook zo vriendelijk om mij in hun boeken te laten neuzen. Zodoende heb ik de afgelopen jaren veel informatie kunnen verzamelen en begin 2016 ben ik begonnen met het verder uitschrijven van het toneelstuk, zoals de dialogen."
Lenkens wijst vanuit de oude kantine van de fabriek naar een honderd meter verderop gelegen woonboerderij. "Dat was in 1943 de boerderij van Jan en Koosje Teunissen. Bijna letterlijk in de schaduw van de fabriek. Zodoende de titel. In de zogeheten goeie kamer van dat huis kwamen de verzetsleiders bij elkaar om hun acties te bespreken", zegt hij. "Wat maar weinig mensen weten, is dat bijna in elke boerderij in deze omgeving wel onderduikers zaten. De oorlog had wel invloed op het dagelijkse leven, maar de Duitsers lieten zich hier minder zien dan op andere plekken. Zodoende dat hier veel onderduikers zaten. Alle feiten die ik wezenlijk vond, zitten in dit toneelstuk. Alleen de dialogen zijn zelf verzonnen."
Jan Borghouts, beter bekend als 'Peter Zuid', neemt in 'In de schaduw van de rômfabriek' een prominente plek in. De verzetsleider van Zuid-Nederland (rol gespeeld door Marc Ermens) coördineerde acties tegen de Duitsers. "De Knokploeg Ledeacker werd opgericht die zich bezig hield met sabotage en zelfs een verrader heeft geliquideerd. Behalve de boerderij bekleden ook de nabijgelegen kroeg uit die tijd en de fabriek zelf belangrijke locaties. Bij de Slag om Overloon hebben zo'n veertig mensen in de kelders van de fabriek verscholen gezeten."
Lief en leed, maar zeker ook humor en tragiek, vormen de ingrediënten voor het toneelstuk. De scenes op de drie podia worden afgewisseld met filmbeelden die op een groot LED-scherm worden getoond. "Die worden in juni opgenomen, zoals het melken van een koe", aldus Lenkens. "Dat doen we bij Bronlaak. Of de situatie in de schuilkelder. Die filmen we in een donkere ruimte van de fabriek."

Drie decors
Voor de voorstellingen wordt op het buitenterrein van de fabriek een tribune neergezet die elke keer met 390 toeschouwers uitverkocht zal zijn. Zij kijken naar een drietal podia die per scene uitgelicht worden. De decors zijn nu in de maak. Verantwoordelijke daarvoor is Geert Jansen. Hij toont 3D-tekeningen en schetsen van de decors. "We maken een decor van het interieur van de 'goeie kamer' van de boerderij en ééntje van het interieur van de kroeg annex kruidenierswinkel, die vroeger tussen de boerderij en de fabriek in lag. Die zijn allebei zo'n vierenhalve meter breed en er is nog een mobiel decorstuk van maar liefst dertien meter breed: een bordes waar de melkbussen per paard en wagens worden aangeleverd en schoongespoeld weer worden teruggeven aan de boeren. Voor het tonen van de filmbeelden wordt een paar keer een groot LED-scherm voor dat bordes getakeld. Het is nogal een operatie", lacht hij. "Elke zaterdagochtend is een groep vrijwilligers druk in de weer met het maken van de decors. In die zin is dit de perfecte locatie, want we hebben nu veel ruimtes waar we onze spullen kunnen opstallen. Een mooie uitdaging wordt de fabrieksschoorsteen. Een staalconstructie van maar liefst 18 meter hoog."
Lenkens besluit: "Licht, geluid, toneel... Het wordt inderdaad een hele operatie. Maar het belooft schitterend te worden."

'In de schaduw van de rômfabriek' wordt tussen 15 en 24 september acht keer opgevoerd bij de oude zuivelfabriek aan Den Hoek in Sint Anthonis. Info: www.openluchtspeloploo.nl

Stuur jouw foto
Mail de redactie
Meld een correctie

Uit de krant