De weg naar vrijheid wordt nog steeds herinnerd

OSS/VINKEL | Precies 75 jaar geleden werd Noord-Brabant bevrijd uit handen van Duitse bezetters. In het toneelstuk 'De weg naar vrijheid', een samenwerking tussen KBO Vinkel en KBO Ruwaard, is te zien hoe Brabanders de weg naar vrijheid beleefden en doormaakten. In het stuk is een speciale rol weggelegd voor het samenspel tussen jong en oud.

Het verhaal begint als het Nederlandse leger een oproep doet aan mannen om zich te melden aan het front. Jan, de zoon van de familie Van Loon die centraal staat in het stuk, geeft gehoor aan de oproep. De Nederlandse verdedigingslinie blijkt niet opgewassen tegen de oprukkende Duitsers en valt binnen tien dagen. Jan komt verslagen terug en voegt zich bij het verzet. De rest van de familie verzet zich op z'n eigen manier en biedt onderdak aan een onderduiker. Intussen speelt er in het dorp van alles. De laatste nieuwtjes en roddels zijn naast de dagelijkse boodschappen op te doen bij kruidenier Peters. "Het verhaal speelt zich af vanaf de capitulatie tot de bevrijding. In het toneelstuk zijn scenes verweven die zich in de huidige tijd afspelen. In die scenes vraagt een kleinkind over de oorlog aan opa of oma", vertelt regisseur Will Segers. Voor het toneelstuk bundelden KBO Vinkel en KBO Ruwaard hun krachten. Het toneelspel is speciaal geschreven voor KBO-Brabant en al opgevoerd door zeven KBO-afdelingen in Noord-Brabant. Vinkel en Ruwaard zijn de laatste in de reeks met beide hun voorstellingen in november. Will, die beide toneelstukken regisseert, breidde het originele script uit en voorzag deze van lokale accenten. Hiervoor putte ze mede uit haar eigen herinneringen en de verhalen van haar familie uit de oorlogstijd. "Het is fijn om de herinneringen erin te kunnen verwerken. De scenes zijn waarheidsgetrouw. Die angst hebben mensen echt gevoeld. Ik heb een uitspraak van mijn vader in het stuk geschreven. Hij was erbij toen Duitsland het Nederlandse leger versloeg en sprak hier nooit over. Het enige wat hij hierover ooit zei was; 'Alles en iedereen die op de grond lag was dood." Ondanks haar prille leeftijd in de oorlog kan de geboren Alphense (NB) zich nog veel voor de geest halen. "Ik kan me de bevrijding goed herinneren. Mijn moeder tilde me op een verhoging voor het raam. Ik zag toen een gigantische tank van dichtbij en wist dat het goed was. Anders had ik nooit uit het raam mogen kijken." In het slotstuk van De weg naar vrijheid wordt stilgestaan bij de struikelstenen in Oss.

Jongeren
In totaal zijn 35 personen - jong en oud - betrokken bij De weg naar vrijheid. Ook muzikanten en een zangeres met begeleider dragen hun steentje bij. In de extra aktes is er veel samenspel tussen ouderen en jongeren. "De ouderen zijn een klankbord voor de jongeren. Ze vertalen de ervaringen van de jongeren naar zichzelf." Dat is niet de enige inbreng van de jongeren. Ook danseressen van Balletschool Dimphy maken hun opwachting. Will vindt het belangrijk dat het verhaal over de oorlog wordt verteld. "Onder de oudere bezoekers die de oorlog hebben meegemaakt zal veel herkenning zijn. Ik hoop dat de bezoekers die de oorlog niet hebben meegemaakt hier meer over leren en aan het denken worden gezet. Vrijheid is niet vanzelfsprekend." De voorstelling is op zondag 24 november om 14.30 uur in de Sint Jozefkerk, Oude Molenstraat 8 in Oss. In Vinkel op zondag 10 november om 14.00 uur in Dorpshuis 't Zijl aan de Zijlstraat 2.