Vakmanschapstaal

Net als ik heeft u 'm ongetwijfeld talloze keren voorbij horen komen. Durf het zelfs een soort slagzin noemen. Eentje die me bíjna altijd als muziek in de oren klinkt. Muziek met een laag meezinggehalte, dat wel. Om de doodeenvoudige reden dat ik van het 'genre' totaal geen verstand heb. In veel gevallen zie ik de uitspraak als pure reclame voor de persoon die 'm er uit flapt. Hoor 'm steevast gniffelend aan. Bíjna altijd geeft dit staaltje vakmanschapstaal mij het gevoel met een vakman te maken te hebben. En dát wil je graag bij een probleem dat je zelf niet op kunt lossen. Het is ook een rustgevende opmerking. Er wordt namelijk een signaal afgegeven dat de situatie geheel onder controle is en de oplossing zo goed als nabij. Wel moet ik er bij zeggen dat er soms een arrogant toontje onder ligt. Maar hé, mag een echte vakman wat arrogant zijn? Tuurlijk! Ik zal u niet langer in onzekerheid houden. Komt ie! In het Brabants bovendien. Klinkt ie nóg lekkerder door! Extra krachtig ook: "Wie hî dè hier gemaokt?!"

Ge-wél-di-ge uitspraak! Tegelijkertijd is het wrang om te moeten constateren dat vakmanschap schaars wordt. Om ónbegrijpelijke redenen hebben talloze ouders het idee dat hun kinderen vooral naar havo's en vwo's moeten om te kunnen slagen in onze maatschappij. Termen als 'hoog opgeleiden' en 'laag opgeleiden' insinueren kwaliteitsverschil in plaats van niveauverschil, en zelfs dat laatste is uiterst discutabel. Afgelopen week bracht de onderwijsinspectie allerlei 'havo-problemen' onder de aandacht. Moest meteen aan asperges denken. Waarom? Die leverden jaren geleden geld op, dus iedereen dook in dat 'verdienmodel'. Nu, met overmatig veel asperges op de markt, brengen ze niets meer op. Toen iedereen in het 'havo-gat' dook omdat met vmbo 'niet meer genoeg te verdienen was', ontstond langzaam een vergelijkbaar scenario.

Dat neerkijken op vmbo's is verschrikkelijk voor ál die praktisch ingestelde kinderen met ál hun kwaliteiten. Bijna achteloos wordt tot op het hoogste niveau gesproken over 'afvoerputjes van het onderwijs'. Schandalig! Inmiddels zie je diezelfde 'kloofveróórzakers' mopperen dat er geen 'fatsoenlijke' vakman meer te vinden is. Dat ze zo duur geworden zijn. Over 'verdienmodel' gesproken.

De oplossing? Beter kijken en vooral lúisteren naar kinderen die met hun handen én hersenen willen werken. Dat we weer vaker, en liefst in goed Nederlands, dat

"Wie hî dè hier gemaokt?!" horen. En daarmee de teloorgang voorkomen van dat prachtige stukje vakmanschapstaal…