Ambitieus plan: station herbouwen, meer dan honderd tiny houses en ‘het langste voedselbos van de wereld realiseren’

VEGHEL | Het station van Veghel en Eerde herbouwen, de aanleg van misschien wel het langste voedselbos van de wereld en de komst van meer dan honderd tiny houses. Het is een ambitieus plan weet ook initiatiefnemer Ton Verhoeven, maar samen met SIEMei (Stichting Industrieel Erfgoed Meierij) en Lars van Eijkelenburg van Grean Deal ziet hij het helemaal zitten.

Verhoeven is duidelijk. Er ligt nog geen compleet uitgewerkt plan, maar het is wel meer dan een hersenspinsel. “We houden van grote en meeslepende plannen. En dat is dit ook, maar wel een idee waar we hartstikke serieus over zijn. Het is niet zomaar een proefballonnetje.”

Voedselbos
Een aantal jaar geleden al lanceerde Verhoeven het plan Stationspark Veghel. Het stierf in schoonheid. Verhoeven legt uit waarom: “We kregen de gemeente niet mee omdat er ter hoogte van het oude stationsgebouw en het Geerbos een ecologische verbindingszone ligt.” Die zone is natuurlijk niet ineens weg, maar daar heeft Verhoeven iets op bedacht. “Een briljant plan”, glimlacht hij. “We willen langs het Duits Lijntje een voedselbos (Veghel – Eerde – Wijbosch – Schijndel) creëren. Daarmee voegen we biodiversiteit toe.” En zo hoopt Verhoeven dat de gemeente nu wel mee wil werken. Het voedselbos moet daar een belangrijke rol in gaan spelen. Verhoeven klopte aan bij Lars van Eijkelenburg van Grean Deal. Hij was meteen enthousiast. “Ik zie het wel zitten om het langste voedselbos van de wereld te creëren. Bij een voedselbos moet je denken aan een grote bomen, kleinere bomen, fruitstruiken, groente, kruiden, wortels en knollen. Het moet een groene loper voor Veghel worden.” 

Lars van Eijkelenburg, Ton Verhoeven en Piet van der Poel.

Het plan is dat Van Eijkelenburg en co een grote hoeveelheid en variëteit aan productieve bomen en struiken gaan aan leggen. Hij vervolgt: “Langs het Duits Lijntje planten we bijvoorbeeld appel-, peren-, kersen-, kastanjes en walnotenbomen, maar ook struiken zoals frambozen, bramen en blauwbessen en zeldzamere soorten zoals de duindoorn, vlierbes en sleedoorn. Het wordt wel echt een bos want we planten het helemaal vol. Dit moet uiteindelijk uitgroeien tot een groot bio divers voedselbos waar omwonenden kunnen wandelen en fruit en noten kunnen plukken. Zo voegen we iets toe aan een leuke leefomgeving en is het een voedselbron voor verschillende dieren.” Verhoeven vult aan: “En het zal dienen als ecologische verbindingszone.”

CO2-opslag
Van Eijkelenburg legt uit dat het voedselbos erg goed is voor de CO2-opslag. “Het project heeft een voorspelde CO2-opslag van 6 ton CO2 per hectare, deze gegevens komen van de universiteit Wageningen. Om dit in perspectief te plaatsen slaat grasland, zoals het er nu bij ligt, maar 2 ton op. Eén hectare voedselbos is per jaar goed om een retourtje Amsterdam naar Sydney te compenseren qua CO2-uitstoot.”

Na de eerste twee jaar en vijf jaar worden bomen en struiken die te veel zijn geplaatst eruit gehaald en worden verkocht om andere te faciliteren in de bosbouw. “Gelijk in het eerste jaar kun je al frambozen en paddenstoelen vinden in het bos zodat het vanaf het begin af aan al productief is. De reden dat we meer neer zetten dan we nodig hebben is zowel voor de duurzaamheid van het project als de economische haalbaarheid van belang. Bomen zijn namelijk weerbaarder in de eerste periode van hun leven wanneer ze dichter op elkaar zijn gepland en aangezien wij geen hekken neerzetten zal een deel afsterven door toe doen van andere dieren zoals bijvoorbeeld herten die tegen de bomen aan schuren”, licht Van Eijkelenburg toen. 

Hij denkt dat de integratie natuur en steden een voorname rol in de toekomst gaat spelen. “Educatie is een voornaam onderdeel van het project zowel het voedselbos: iedereen dichter bij duurzame voedselproductie betrekken. Als historie (Duits Ljntje) en techniek (SIEMei).”

Het stationskoffiehuis aan het begin van de vorige eeuw.

Tiny houses
Het lijkt een slimme zet van Verhoeven. Het voedselbos komt in aanmerking voor verschillende subsidies. Verhoeven knikt: “Dat is zeker ook een reden om ermee aan de slag te gaan. We hebben uiteraard geld nodig om het allemaal te realiseren.” Van Eijkelenburg schat dat een kilometertje voedselbos zo’n 35.000 euro kost. Het herstellen van de rails en het verwijderen van de begroeiing kost ongeveer 80 euro per lopende meter. In totaal wordt het dus een duur grapje, maar Verhoeven legt uit dat de verkoop van de tiny houses het plan samen met subsidies financierbaar maakt. “Betaalbare woningen voor jongeren zijn er bijna niet meer te vinden. Daarom willen we meer dan honderd tiny houses bouwen op het spoor. Deze kleine betaalbare woningen moeten 100.000 tot 150.000 euro gaan kosten. Zo maken we Meierijstad duurzaam toegankelijk voor jongeren.”

Station Veghel.

Stationsgebouw
Het oude stationsgebouw moet in zijn oude glorie worden herbouwd. De kosten komen vermoedelijk uit rond de één miljoen euro. Piet van der Poel, voorzitter van SIEMei, is enthousiast: “Als SIEMei zouden we er graag een ruimte betrekken met een spin-off van ons museum. Educatie is voor ons heel belangrijk.” Verhoeven vult aan: “Verder kun je denken aan een kleine horecagelegenheid en misschien kantoorruimte? Het snelfietspad komt er straks ook te liggen. Alle ingrediënten voor een bruisende, nieuwe hotspot in de gemeente Meierijstad lijken daarmee binnen handbereik.”

Duits Lijntje verpietert
SIEMei heeft het Duits Lijntje min of meer geadopteerd. “Het Duits Lijntje verpietert momenteel. Als je het niet gebruikt, wordt het een bende. De gemeente heeft een onderhoudsplicht op het Duits Lijntje, maar ze doen niks. Eigenlijk doen wij alles. In Eerde heeft het Duits Lijntje meer weg van een vuilnisbelt. Ik vind dat jammer, want het is een historisch spoor”, vertelt Van der Poel.

Dit station aan het einde van de toen nog onverharde Stationsstraat (nu Spoorlaan) werd gebouwd in 1873 bij de aanleg van de Spoorlijn Boxtel-Wesel.

Discussie aanzwengelen
Verhoeven hoopt dat er verschillende partijen zich willen aansluiten bij Grean Deal Meierijstad, zoals het plan heet. “Ik kan me voorstellen dat Area en bijvoorbeeld De Verspillingsfabriek/Hutten zich aansluiten bij het plan. Dat zijn voorbeelden van wonen en het bedrijfsleven in Meierijstad, maar wie weet vergeten wij nog andere functies. We willen het net ophalen van hoe dit plan valt en wie er interesse heeft om mee te doen.”
Hij hoopt met zijn plannen de discussie dus verder aan te zwengelen. “Je kan hier toch niet tegen zijn? Ik ben benieuwd wat de politieke partijen in Meierijstad ervan vinden”, besluit Verhoeven.