Terug in de geschiedenis: het Sinterklaasbombardement

In september van dit jaar is het 75 jaar geleden dat in de Tweede Wereldoorlog, tijdens Operatie Market Garden, Uden werd bevrijd. In aanloop hier naartoe duiken we de komende weken een stukje in de geschiedenis.

Half september worden in Uden Struikelstenen gelegd voor Judith van Zwanenbergh-van Leeuwen, David van Zwanenbergh en Antoinetta van Zwanenbergh-Wijnhausen. Judith (geboren in 1894 in Gorinchem) en David (geboren in 1895 in Uden) woonden met hun dochter Betty en Davids moeder Antoinetta aan de St. Janstraat A 160. David was veehandelaar. Tot 1940 leefde het gezin met dochter Betty (geboren op 9 mei 1923) een onbezorgd leven. Met de uitbraak van de Tweede Wereldoorlog kwam ook de dreiging van deportatie. Langer in Uden blijven was geen optie, en dus zocht David naar veiligere mogelijkheden. Totdat ze vertrokken, leidden Judith, David en Betty een normaal leven in Uden. David was veehandelaar, Betty speelde bij de hockeyclub Uden. Er is een foto waar Betty op staat, van de jaarlijkse revue die de hockeyclub op de planken zette. Op 5 of 6 december 1942 was het dameshockeyteam waar Betty deel van had uitgemaakt getuige van het zogeheten Sinterklaasbombardement (Operatie Oyster) in Eindhoven, waarbij 150 burgerslachtoffers vielen. Betty hockeyde toen zelf niet meer, omdat Joden per 22 oktober 1941 geen lid meer mochten zijn van een vereniging (ook mochten ze niet meer naar bioscopen, zwembaden, café's en kappers). Tijdens de wedstrijd tegen EMHC op het speelveld naast de Philips-fabrieken werd de stad gebombardeerd en vluchtten de hockeysters langs de spoorlijn naar Best, om van daaruit met de trein naar Uden te reizen (uit: Klim-op van MHC Uden). Betty overleefde als enige van het gezin Van Zwanenbergh de oorlog dankzij het persoonsbewijs van de Veghelse Maria van Schijndel en verschillende onderduikadressen, onder meer in Hoofddorp. Ze trouwde en kreeg kinderen. Eén daarvan is Hans Stronkhorst. Samen met zijn dochter Mireille van der Slagt-Stronkhorst en de overige leden van de Werkgroep Struikelstenen Uden heeft hij zich de afgelopen vier jaar ingezet om in Uden ook Struikelstenen te leggen voor slachtoffers van de Holocaust. De Struikelstenen voor Antoinetta, Judith, David van Zwanenbergh worden zondag 15 september om 11.00 uur geplaatst aan de St. Janstraat 25.