Horecaondernemers Uden kijken uit naar herstart: ‘Horeca wordt huiskamer van de samenleving genoemd’

UDEN | De horeca wordt hard getroffen door de pandemie. Cafés en restaurants zijn inmiddels alweer ruim drie maanden verplicht gesloten, en dat zal nog tenminste een maandje zo zijn. Ook bij de circa 80 Udense horecazaken met hun circa 1.500 medewerkers veroorzaakt de pandemie veel zorgen. Roland van de Valk van Horecavereniging HUVO en KHN afdeling Uden verwacht dat de horeca nog wel even geduld zal moeten hebben, maar als het uiteindelijk zover is dan is de horeca er helemaal klaar voor. “Wat er ook gebeurt, de horeca gaat ooit weer open”, aldus Van de Valk.

“Binnen de horeca begrijpen we dat er maatregelen getroffen moesten en moeten worden om het virus de kop in te drukken. En voorafgaand aan de tweede sluiting op 15 oktober kregen we als branche dan ook met allerlei regels te maken: handen ontsmetten, vooraf reserveren, gezondheidsverklaring bij binnenkomst, anderhalve meter afstand bewaren, beperkt aantal gasten, verplicht zitten en beperkte openingstijden. Het waren regels die over het algemeen keurig opgevolgd werden en die ook positief uitwerkten. Volgens de officiële RIVM cijfers was slechts 2,9 procent van alle besmettingen aan de horeca te relateren. Dan is het extra zuur wanneer je als branche toch weer als eerste en enige op slot gaat. Dat voelt als symboolpolitiek”, zegt Van de Valk.

Sluitingstijd
Niet voor alle regels was er steun en begrip. Van de Valk en veel collega-ondernemers vonden het niet verstandig toen de horeca ineens om 22.00 uur de deuren moest sluiten. “Die ingreep werkte averechts. Vooral in de weekenden ging een groot deel van de horecagasten toen vanuit de horeca naar de privéomgeving om hun avondje uit voort te zetten. Mensen gingen dus vanuit een gecontroleerde naar een ongecontroleerde omgeving en ook toen wisten we al dat dit het aantal besmettingen zou opjagen. Bij een sluiting van 0.00 uur zou die maatregel veel beter uitgewerkt hebben”. Een andere maatregel waarvoor volgens Van de Valk weinig begrip was, betrof de regel dat er maximaal dertig personen in een horecabedrijf aanwezig mochten zijn, zonder rekening te houden met de bedrijfsgrootte: “Het zou rechtvaardiger geweest zijn om een maximum aantal gasten per vloeroppervlakte eenheid te bepalen. Bij vijf bezoekers per tien vierkante meter kan de anderhalvemeterregel nog steeds prima nageleefd worden en wordt ieder bedrijf gelijk behandeld. Het probleem is dat de maatregelen vooral bedacht worden binnen het OMT. door medici die weinig kennis hebben van de praktijksituatie in het uitgaansleven of het publieksgedrag. Koninklijke Horeca Nederland heeft continue adviezen en voorstellen aangedragen bij de regering maar we hebben het idee dat daar weinig mee gedaan werd. Nu wordt de complete regie bij de medische wereld neergelegd en dan loop je grote kans dat er soms eenzijdige besluiten genomen worden die niet altijd hun doel treffen. Het is dus belangrijk dat de branches zelf kunnen meedenken.”

Financiële gevolgen
De horecasluiting veroorzaakt enorme financiële schade bij de bedrijven. Elk horecabedrijf wordt getroffen. Volgens Van de Valk zijn de steunmaatregelen van de overheid verre van toereikend om de schade te dekken: “Een groot deel van de kosten van de verplichte sluiting moet dus gewoon door de ondernemers zelf opgebracht worden en je kunt dit niet meer rekenen tot een normaal ondernemersrisico. Per bedrijf en per situatie kan de situatie wat verschillen maar ga ervan uit dat ongeveer 40 procent van alle kosten niet afgedekt wordt. Dit nog los van de enorme schade door omzet- en winstderving die geïncasseerd moeten worden. Dit vraagt dus enorme veerkracht en uithoudingsvermogen van de ondernemers.” Van de Valk geeft aan dat de horeca wel goed ondersteund wordt door de gemeente Uden: “Als brancheorganisatie hebben we de gemeente al bij het begin van de crisis gevraagd om mee te denken en dat is prima opgepakt. De gemeente helpt waar ze kan. De terrassen mochten, waar mogelijk, kosteloos uitgebreid worden en voor het afgelopen jaar zijn terrashuur, opstalrecht en reclamebelasting kwijtgescholden en dat komt veel bedrijven nu heel goed uit. Naast de financiële impuls geeft dat ook een positief signaal naar de ondernemers: ze laten de horeca niet in de kou staan! Ook de samenwerking met de politie en boa’s verloopt goed in Uden.”

Emotionele schade
Van de Valk vindt de lange lockdown ook erg vervelend voor de vele horecamedewerkers. “Ondanks dat de meesten hun salaris doorbetaald krijgen merk je dat velen er moeite mee hebben dat ze nu weinig om handen hebben, en vooral het gebrek aan perspectief breekt hen op. Het zijn meestal sociale mensen die het prettig vinden om actief bezig te zijn met hun vak en met gasten en collega’s om te gaan. Ook van hen wordt veel gevraagd in deze tijd en ik hoop dat ze hun passie voor ons mooie vak niet kwijtraken. Het is belangrijk om in deze tijd de onderlinge band warm te houden, elkaar regelmatig te spreken en met elkaar voor te bereiden op betere tijden.”

Huiskamer
Als er al iets positiefs aan deze pandemie zou zitten dan is dat volgens Van de Valk het besef dat de horeca terecht de titel ‘huiskamer van de samenleving’ draagt: “We horen dagelijks van mensen dat ze de horeca zo missen. Even lunchen, koffietje pakken, gezellig borrelen, uit eten... het zit er allemaal even niet meer in. In de afgelopen tijd is duidelijk geworden hoe belangrijk de horeca is in het dagelijkse leven. Ook merk je dat een winkelcentrum zonder horeca niet echt werkt. We waren als horeca al tien weken dicht toen ook de winkels vlak voor de feestdagen dicht moesten. In die tijd zag je dat veel bezoekers van het centrum de behoefte hebben om even ergens gezellig te kunnen gaan zitten. In een goed centrum kunnen horeca en retail niet zonder elkaar.”

Blik op de toekomst
Terwijl de besmettingscijfers geleidelijk afnemen en de overheid momenteel toch nog discussieert over een avondklok zijn de meeste horecaondernemers al weer voorzichtig aan het nadenken over de heropening. “Het kost misschien nog even tijd, maar de horeca is flexibel en veerkrachtig en staat klaar om de draad weer op te pakken. Hier en daar worden de puntjes nog even op de i gezet en worden horecabedrijven nog wat verfraaid of verbeterd zodat ze er straks weer in optima forma staan. Hopelijk komt er gauw een positieve omslag en kunnen we onze deuren weer openen, onder redelijke en hanteerbare voorwaarden. We zijn er klaar voor!” aldus Van de Valk.