‘Tevreden met wat we hebben en wat we nog kunnen’

UDEN | Hij heeft me al zien aankomen en zwaait de deur open nog voor ik mijn fiets op slot heb gezet. Het is prachtig lenteweer en hij nodigt me uit om in de tuin te gaan zitten. Voor deze afspraak ben ik eerst naar Nistelrode gereden om in het overdekte zwembad van Conscius Sports een foto te maken van de zwemles die hij geeft aan zijn kleinzoon Maxim. Het Udens Weekblad is te gast bij Jan van de Vorle om samen met hem op zijn leven terug te blikken.

tekst en foto’s: Ankh van Burk

Jan werd op 7 november 1954 geboren in Mill in een gezin van in totaal zes kinderen, waarvan Jan de vierde was. Hij heeft twee broers en drie zussen. Vader had een baan als vrachtwagenchauffeur en daarnaast runde hij een café. Zijn moeder zorgde voor het gezin, kookte voor bruiloften en hield de zaak schoon samen met zijn oudste zus. “Het was thuis warm en gezellig, maar er was wel discipline. Wat ik van mijn ouders heb meekregen is eerlijkheid, hard werken en gezelligheid.” In Mill ging hij naar de bewaarschool, waaraan hij geen enkele herinnering heeft, behalve aan een schoolfoto, waarop hij met een gieter in de hand bloemetjes water staat te geven. Aan de lagere school heeft hij slechte herinneringen. “Het was een school waar tucht de boventoon voerde en waar de leerkrachten regelmatig de leerlingen sloegen met een rietje, dat ze in hun mouw hadden. Je moest op je eigen stoeptegel in de rij staan en als je je voeten niet precies binnen die stoeptegel had, kreeg je een draai om je oren. Die nare ervaringen werkten nog door op de ULO, waar de sfeer wel beter was, maar waar ik mij overal tegen afzette. Ik kreeg veel straf, maar desondanks waren de leerprestaties toch goed.”

Zwemmen
Jan maakte de ULO niet af. Vanaf zijn twaalfde jaar volgde hij al twee keer per dag zwemtraining en op zijn veertiende begon hij aan waterpolo bij Ancora in Mill. “Ik was bevriend met de zoon van de zwembadeigenaar en omdat ik goed kon zwemmen, vroeg hij of ik niet bij hem wilde werken. Zo mocht ik al als vijftienjarige volwassenen begeleiden van het ondiepe naar het diepe. Daarnaast moest ik in Eindhoven een cursus zwemonderwijs volgen. Mijn vader bracht me daar elke woensdagavond heen. Tegelijk vond mijn vader dat ik zonder diploma’s maar moest gaan werken en zo kwam ik voor negen maanden terecht bij Philips in Uden. DaarnaIk mocht als vijftienjarige al volwassenen begeleiden van het ondiepe naar het diepe kwam ik in dienst in het zwembad in Mill, maar het ontbrak aan begeleiding en voor het examen had je stages nodig. Ik ben toen naar Herperduin gegaan, waar ik leerde lesgeven en mijn diploma zwemonderwijs heb gehaald. Later heb ik mij gespecialiseerd in het onderwijs aan kinderen met een ‘rugzakje’.” Vanuit Herpen gaat Jan naar Boxmeer en weer terug naar Mill, waar hij zijn huidige vrouw Anke leerde kennen. Hij trouwde in 1974 en samen kregen zij twee zoons en vier kleinkinderen. Het toeval wil dat Henk Wintjes bevriend was met de familie van zijn vrouw. “Hij belde mij op en zei dat er een vacature was in het nieuwe zwembad De Wel. Ik werd aangenomen en kwam als jongste binnen en gaf zwemlessen en hield toezicht. Na een paar jaar moest er een nieuw hoofd instructie komen, ik had wel interesse, maar een collega kreeg die functie. Toen hij later naar het waterschap vertrok, werd ik hoofd instructie. Het was vooral plannen, lesroosters maken en zo, maar eigenwijs als ik was deed ik ook het werk van de chef en de helft van de bedrijfsleider erbij.”

Management
Omdat Jan vond dat hij meer in zijn mars had, begon hij op zijn zevenentwintigste aan een vierjarige opleiding tot zwembadmanager in Utrecht. “In Uden ging de bedrijfsleider weg. Er waren twee kandidaten, maar mijn medekandidaat vond dat ik bedrijfsleider moest worden en zo geschiedde. Het was een organiserende functie, maar ik ben altijd les blijven geven aan leerlingen van Klimop en De Plataan.” Intussen heeft Jan een privézwemschool Optima in Veghel. Hij raakt bevriend met de eigenaar van het gebouw Ton Gloudemans en zwembadbouwer Jan Blommers. “Die vriendschap heeft meer dan twintig jaar geduurd en bestond van dagjes uit tot aan gezamenlijke vakanties. In 2011 stierf Gloudemans. De vriendschap met Blommers bleef tot hij zes jaar later overleed. Ik heb zijn uitvaart mogen regisseren.”

Waterpolo
Naast al zijn werkzaamheden heeft Jan ook een carrière opgebouwd op waterpologebied. Hij begon al op veertienjarige leeftijd met waterpolo bij Ancora in Mill. Hij haalde zijn trainersdiploma en werd tweede van Nederland met de jeugd van Zeester. Een onvergetelijke tijd beleefde hij drie jaar in Cuyk. Met dat team promoveerde hij van district- naar de Bondsklasse. Hij kreeg echter als eenentwintigjarige een ongeval met waterpolo, waardoor hij het zicht in zijn rechteroog verloor. Hij bleef echter doorgaan om te bewijzen dat je als speler toch niveau kunt halen. Hij haalde ook nog het hoogste trainersdiploma, maar stopte op achtentwintigjarige leeftijd met waterpolo.

 Jan geeft zwemles aan zijn kleinzoon.

Ommezwaai
In 1996 slaan Jan en zijn vrouw Anke een andere weg in. “Mijn zoon werkte bij De Wildhorst en Blommers deed daar het onderhoud van het zwembad. Zo’n bedrijf met horeca, zalen, restaurant, terras en overdekt zwembad leek mij wel wat. Ik ben met de zwemschool in Veghel gestopt en huurde bij De Wildhorst het pand van de horeca en het buitenzwembad met horeca en snackbar voor de camping. Zo begon ik samen met Anke op 1 december 1996 aan een nieuw avontuur.” Al in de huurperiode investeert Jan veel in energietransitie en verbeteringen. In 2006 wordt hij van huurder eigenaar en is dat tot op de dag van vandaag nog. Maar na tien jaar heeft hij het horecagedeelte verhuurd en enkele maanden later ook het zwembad. “Met het zwembad is het fout gelopen, de huurder van de horeca wilde het zwembad erbij. Het zwembad werd gesloten en er werd op die plek een zaal gebouwd tegen de regels van de gemeente. We zijn nu viereneenhalf jaar verder en er zit nog steeds geen schot in de zaak.”

Vrije tijd
In 2015 stoppen Jan en Anke met hun werk en krijgen een hoop vrije tijd. “Ik heb de eerste vijf jaar de coördinatie gedaan van de zwemlessen bij Conscious Sports in Nistelrode. Ze zijn me daar zo dankbaar voor dat ik nu eenmaal per week mijn kleinzoon daar zwemles mag geven. Ook heb ik nog twee jaar de coördinatie van de zwemlessen bij De Zeester gedaan. Een jaar voor mijn pensioengerechtigde leeftijd werd ik gevraagd om teamleider te worden bij de biljartclub in de Neringstraat. Daar regel ik alle formaliteiten voor de wedstrijden. Ik ben ook nog voorzitter van een biljartvereniging in Heeswijk. Alles bij elkaar ben ik zo’n dertig zondagen per jaar weg voor het biljarten.” Verder fietsen wij graag en gaan wij naar Vlissingen, waar de vrouw van vriend Gloudemans een tweede huis heeft. Een week per jaar zijn we in de Oostenrijkse sneeuw te vinden, maar skiën zit er niet meer in.” Terugkijkend op zijn leven besluit Jan: ‘’ Het meeste wat ik heb willen doen heb ik bereikt. Nu ben ik tevreden met wat we hebben en wat we nog kunnen.”

 Jan met zijn eredivisieteam van de biljartclub. (foto: familiearchief)