'Restaurant Paradijs is mijn lust en mijn leven'

UDEN | Ze heeft al lang de pensioengerechtigde leeftijd bereikt, maar ze peinst er niet over om te stoppen met werken. Daarvoor is ze nog te veel betrokken bij 'haar' Japans en Oosters restaurant Paradijs, waar zij als spil functioneert. Het Udens Weekblad blikt terug met mevrouw Sufa Chang, voor personeel en de vaste gasten beter bekend als Oma Sufa, op haar drukke en veelbewogen leven.

door Ankh van Burk

Iedereen die te gast is bij Paradijs of die weleens een maaltijd komt afhalen, kent Oma Sufa. Zij is dagelijks aanwezig en fungeert als een soort manusje-van-alles. Op de eerste plaats is zij een goede gastvrouw, die de vaste gasten goed kent en geregeld vraagt, hoe het met hen is. Ze kent de mensen inmiddels al zo lang, dat zij ook hun kinderen en kleinkinderen kent. Verder is zij de kwaliteitsmanager. Oma Sufa: "Ik ken de receptuur en controleer regelmatig of de gerechten smaken zoals het hoort." De afhaalklanten kennen haar van de afhaalbalie, waar zij ook te vinden is. Volgens haar zoon Mang is zij de belangrijkste persoon in het familiebedrijf. Oma Sufa: "Ook al ben ik 71 jaar, ik zou niet zonder het werk in het restaurant kunnen. Het is mijn lust en mijn leven en hier ben ik gelukkig. Door de contacten met de mensen in de zaak voel ik me hier thuis en blijf ik fris en jong!"

Oma Sufa kwam in 1971, samen met haar man, naar Uden, na eerder een jaar in een restaurant in Doetinchem te hebben gewerkt. Daar leerde haar man, die daarvoor kleermaker was in Hong Kong, het koksvak van de chefkok. Door een kennis, Ome Chang van restaurant Azië, werden zij gevraagd naar Uden te komen om in zijn zaak te komen werken. Dat restaurant was op dezelfde plek gevestigd waar nu Paradijs staat. Op zeker moment stopte Ome Chang en nam Oma Sufa de zaak over en veranderde de naam in Pom Lai. Haar man begon een zaak, Mandarijn, aan de overkant. Na verloop van tijd verkocht Oma Sufa Pom Lai om bij haar man in Mandarijn te komen werken. Rond 1980 werd de naam veranderd in Paradijs en ging over naar de Kantonese keuken met gebruik van de originele specerijen. Weekblad Panorama beoordeelde Paradijs tot een van de beste tien Chinese restaurants van Nederland. Van heinde en verre kwamen de gasten en Paradijs werd al snel te klein. Intussen was Pom Lai afgebrand en Oma Sufa besloot op die plek het nieuwe restaurant Paradijs te bouwen in 1985. Hier werd ook begonnen met de Japanse keuken. Het bedrijf heeft zich steeds verder ontwikkeld naar de vraag van de gasten en is een van de weinige horecabedrijven, waar dezelfde mensen de scepter zwaaien.

Oma Sufa is haar hele leven lang gewend geweest om hard te werken. Ze werd in 1947 geboren in Whenzaou, een havenplaatsje bij Sjanghai, in een gezin met vijf kinderen. Al na de lagere school kwam zij thuis om voor het huishouden en de kinderen te zorgen. Het gezin verhuisde naar Hong Kong, omdat daar meer vrijheid was. Daar leerde Oma Sufa haar man kennen en kregen zij hun drie kinderen, die verzorgd werden door haar schoonouders, omdat zij meehielp in de zaak van haar man. Zij en haar man emigreerden in 1970 naar Nederland, omdat hier meer kansen waren om zich te ontwikkelen. "Wij lieten de kinderen achter bij mijn schoonouders. Natuurlijk miste ik hen, maar wij wilden alles op alles zetten voor een betere toekomst voor onze kinderen," zegt Oma Sufa.

Als Oma Sufa op haar leven terugkijkt, is zij zeer tevreden met wat zij bereikt heeft. Ondanks de tegenslagen die zij gekend heeft, is zij er trots op, dat haar kinderen en kleinkinderen het goed hebben en dat het met de zaak goed gaat.
Ook voelt zij zich hier helemaal thuis en is zij haar vaderland ontgroeid. "Hier ben ik op mijn plaats", besluit Oma Sufa haar terugblik.