'Zenpioeniers': Een beweging van hoofd naar hart en ziel'

UDEN | Paul de Jager is freelance journalist en levert bijdragen aan bedrijfsbladen over economische onderwerpen. Vanuit persoonlijke interesse in zingevingsvragen kwam hij in aanraking met het Zenboeddhisme. Hij is van huis uit Nederlands Hervormd en vindt zijn bronnen nu zowel bij het christendom als bij het boeddhisme. Hij schreef het boek 'Zenpioniers' waarin hij mensen interviewt met een christelijke achtergrond, die hun geloof hebben verrijkt met inzichten vanuit het zenboeddhisme. In dat boek ook een interview met dominee Dick van der Vaart.

door Ankh van Burk

"Ik heb jarenlang aan zenmeditatie gedaan onder leiding van een Dominicaan, Chris Smoorenburg, in zijn klooster in Berg en Dal," vertelt Paul. "Aanvankelijk stonden de materiële wereld – geld verdienen – en de spirituele wereld – zingevingsvragen– voor mij los van elkaar. Via zen leerde ik juist dat er geen onderscheid is tussen het materiële en het spirituele. Ik ontdekte dat het aardse materiële leven doordrongen is van het spirituele. Door zenmeditatie kun je een diepere essentie aanboren van waaruit je kunt leven." Hij vervolgt: "Zen bood mij ook de ruimte om anders naar mijn geloof en de Bijbel te kijken. De Kerk kan dogmatisch zijn. Zen laat dat los en biedt ruimte en openheid om op een hele nieuwe, spirituele manier naar de Bijbel te kijken. Ik mediteer nog steeds en vindt mijn bronnen zowel bij het Christendom als bij het Boeddhisme. Omdat ik ontdekte dat meer mensen met een christelijke achtergrond verkenningen hebben gedaan in het Boeddhisme, kwam ik op het idee die mensen te interviewen voor mijn boek 'Zenpioniers'.

Protestant
Paul interviewde een aantal mensen van katholieke huize, waaronder monniken en een non en vroeg zich af of er ook christenen van protestantse huize waren, die kennis hadden gemaakt met zen. En zo kwam hij in contact met Dick van der Vaart. Dick: "Ik ben opgegroeid in een orthodox gereformeerd gezin waar kerk en Bijbel centraal stonden. De Bijbel werd van kaft tot kaft beschouwd als letterlijk waar gebeurd." Op 18-jarige leeftijd komt Dick in een geloofscrisis terecht: "Ik bad wel, maar ervoer niets daarbij. Mijn relatie met God was enerzijds gebaseerd op vertrouwen, maar er zat ook angst voor de hel bij. Ik voelde dat dit niet de manier was en zocht naar een andere manier van geloven." Dick komt in de bibliotheek een boek van een zenboeddhist tegen en dat sprak hem zeer aan. "Ik ontdekte dat als je mediteert, je alleen maar hoeft te zitten in een soort basisvertrouwen. Je hoeft niet na te denken, je hoeft niets te ervaren of in een vrome stemming te zijn. Mediteren bracht voor mij een gevoel van opluchting." Hij vervolgt: "Ik heb dankzij zen een overgang kunnen maken van een rationele wijze van geloven naar een meer mystieke geloofsbeleving: een beweging van hoofd naar hart en ziel." Paul: "Ik veronderstel dat mensen die dit boek lezen, geraakt zullen worden door deze verhalen en daar iets in hun eigen leven aan kunnen hebben."

Het boek 'Zenpioniers' is voor 15,95 euro verkrijgbaar in de boekhandel.